29 november 2023. Groningers worden uitgenodigd gast van de raad te zijn. Van de gemeenteraad. Krek wat voor ons. Via de mail een afspraak gemaakt met een gisse griffiemedewerker, dan nog een herinneringstelefoontje en op pad. Om 15.00 uur melden we ons bij de balie en voeren vervolgens een rondetafelgesprek met andere gasten: studenten, gepensioneerden en alles daartussen. Het ontvangstcomité bestaat uit Roelf Reinders van de griffie, Sophie Middelhuis van GroenLinks en Mariska Sloot van de Stadspartij. Baliemedewerkers, stagiairs, catering: allemaal super gastvrij en hartelijk. We bespreken de gastenspeerpunten: parkeerperikelen bij het Hoornse Meer, tekort aan fietsenparkings, Wajonguitkeringen die onder druk staan van vrijwilligerswerk, lantaarnpalen in Haren en meer.

Dan de raadsvergadering. We zien een afspiegeling van de Groninger bevolking, veel jongeren. 45 raadsleden. 24 man, 21 vrouw. Bij de twaalf partijen twee vrouwen als fractievoorzitter. Met Amsterdam heeft Groningen de jongste raad van Nederland. Deskundig. Betrokken. Actief. Duidelijk. GroenLinks is met negen leden de grootste fractie en de PvdA met zes de tweede. Een kneiterlinkse raad heet dat onder Telegraaflezers en PVV-stemmers. Volt en SGP blinken uit door absentie. Door de excellente geluidsinstallatie wordt er op zachte toon geconverseerd. Het Gronings is even afwezig als raampartijen met uitzicht op de Grote Markt. Alles wordt gefilmd. Traktaties aan het begin. Van ons raadslid horen we dat de vergoeding voor raadsleden in Groningen € 2.100,- is. Netto. Dat je het naast je studie Europees recht kan doen, vraag ik me bezorgd af. Van de cateringmevrouw hoor ik dat de meeste raadsleden veelal present zijn. Voorzitter is Koen Schuiling. Van de VVD, linker zijde, schat ik. Attent. Correct. Vriendelijk. Ervaren.

Gestructureerd komen onderwerpen aan bod. Even benoemen, vragen of er stemverklaringen zijn, eventueel nog toegelicht door een wethouder en dan al dan niet in stemming brengen. Amper debat. Wil je je profileren dan neem je het woord bij de stemverklaringen. Koploper is VVD’er Rik Heiner. Nieuw voor mij is dat de bestuurlijke boete, bij ons in het A-Kwartier inmiddels ook geen onbekend fenomeen, slechts een jaar bestaat in Groningen en dat oplegging niet automatisch inning betekent. We zitten tegenover het enige PVV-lid: A.I.-geleerde Dennis Ram, die van (kleinste) eenmansfractie in een provinciehoofdstad naar de grootste landelijke fractie in Den Haag vertrekt. GroenLinks kapittelt zijn humor. Schuiling neemt met goed gekozen woorden afscheid van Ram. Ram krijgt het laatste woord en een tuil blommen en pinkt een traan weg. Na afloop staan de andere raadsleden klaar om hem geluk te wensen in Den Haag. Gaan we wel meer van horen.

In Groningen worden begin april medewerkers van Dorothy’s bar aan Pottebakkersrijge aangevallen door een beschonken leeghoofdige, type hooligan. Nare agressie in je buurt tegen de LHBTQI+-gemeenschap, in stadions, in treinen, keur je af als round-up sprayende boeren die het gewasbescherming noemen. Buurtvereniging A-Kwartier stuurt bloemen, bezoekt de barmedewerkers en betuigt onvoorwaardelijke steun.

Dan ontstaat het idee om iets te doen. Een vlag ophangen, met een megafoon op de weg gaan staan, flyers uitdelen, een lied zingen op de markt, Luceberts ‘Alles van waarde is weerloos’ declameren: allemaal leuk en aardig maar zeer kortstondig. De regenboogvlag moet het worden. Niet op een muur. Niet met spuitbussen, we willen geen incontinente reuen worden genoemd. Stoepkrijt gaat het worden. Tegenwoordig is er ook stoepkrijt dat, aangelengd met water, met een oude plantenspuit wordt aangebracht.

Een ‘krijtappgroep’ is snel gemaakt. Even wat rondkijken en gasten uitnodigen. Mensen uit de wijk en een paar familieleden uit de Oosterparkwijk. Natuurlijk komt de vraag voorbij of het mag. Of het blijvende schade oplevert. Of er risico’s zijn. Nee, nee en nee. Stoepkrijt is vergankelijk als geloof in roomse heiligen. Het hecht als de belastingmoraal bij particulieren met een BV. En het is schadelijk als een NS-abonnement nemen.

De meekrijtaanmelding is zo groot dat we afspreken een verkeersregelaar en een safety-officer aan te stellen. Ook de fotografie en de koffie- en tompouce-verstrekking achteraf worden geregeld. In de appgroep passeren in enkele dagen 98 berichten. Iemand maakt een proefvlakje, iemand een schets. Of we door de blauwe petten van de heilige hermandad willen worden gezien, blijft even boven de markt hangen.

Van vijf tot half zes wordt er intensief gekrijt. De sfeer is vrolijk, activistisch, op het uitgelatene af, ik voel me weer even 25. Een passerende Litouwse gast doet graag mee. Nog ongehavende Vindicatmeisjes, schor, brak en broos, zingen ons lief toe. Rode gemeenteauto’s rijden behoedzaam over de vrijgebleven stoep. Boa’s knikken ons bemoedigend toe. Aspirant-agenten zouden ons graag meehelpen, ware het niet dat ze de marktmeters moeten inventariseren. Koen Schuilings secretaris maakt foto’s. De regenboogzebra krijgt vorm en als er krijt over is ontstaan de woorden ONE LOVE als vanzelf.

We hebben de zesde les Gronings achter de kiezen. De groep dunt uit als kruinen van Noordpolderzijlbewoners. Bijna 30 procent is absent. Eén cursist is permanent afgehaakt, één studente mis ik al drie keer en drie zijn vanavond verhinderd. Groningse lessen volgen is als je relatie of tuin onderhouden. Of als Caroline van der Plas ervan overtuigen dat de boeren toch echt de kern van de stikstofproblemen zijn. Of Max Verstappen of Bouke Mollema laten inzien  dat ze door in Monaco te wonen ordinaire belastingontwijkers zijn. Je moet je stinkende best doen en doorzetten. Dit is de beste les tot nu toe, iedereen krijgt voldoende spreektijd. De juf neemt de huiswerkmakers serieus, die kunnen laten horen wat ze ervan gemaakt hebben. Ik denk terug aan vroeger, mijn MAVO-viergroep in Oosterhesselen, sommigen deden graag huiswerk, anderen poetsten de plaat.

Mijn klasgenoten leer ik langzamerhand kennen. De openhartigheid treft me. Mijn buurvrouw heeft morgen een spannende audit. Een ander vertelt dat ze als hobby het liefst met de zeis zwaait en maait. Verhalen over een ontsnapping aan een Papoease krokodil, de wens een koffietent te beginnen, foto’s en trouwringen van overleden voorouders, van dakspanten geschoten duiven onder werktijd, mijnbouw in de ruimte, onverwachte vondsten in overalzakken. Een vrouw draagt kekke, korte, zwarte handschoentjes. Haar wordt belangstellend gevraagd of ze artrose heeft, last van hypermobiliteit of dat het SM-attributen zijn. Geschater!

De juf begrijpt wat nodig is en stelt open vragen als Twan Huys na een opfriscursus. Niets beters dan de cursisten laten vertellen over hun jeugd, dorpen van herkomst, werkgerelateerde anekdotes of een ‘koesterpotje’. Er wordt goed geluisterd, invoelend geknikt en aangemoedigd. Gelachen ook, uitgelachen nooit. En even voorzichtig meegezongen over de Poolse bruid, een geraffineerd, vals, fout lied van Bert Hadders over een via een datingsite binnengehengeld (tegenvallend) Pools hebbeding.

Een oplettende cursist bevreemdt het dat de zin ‘Gait is buiten’ in het Gronings (Gait is in boeten) 25 % meer woorden nodig heeft dan het Nederlands terwijl gezegd wordt dat het Gronings zo’n beknopte taal is. Even een check: de twaalf zinnen bovenaan blz. 30 tellen in het Gronings 81 en in het Nederlands 69 woorden: 17% meer in de streektaal. Oeps!

De kennis van het Gronings en vaardigheidsverschillen zijn extreem groot. Omgerekend van kleuterschool tot universiteit. Dan komt het aan op de moeilijkste onderwijsvaardigheid: differentiëren. Analyseren en observeren wat de verschillen zijn en daar een onderwijskundig verantwoorde oplossing voor bedenken, waarbij recht wordt gedaan  aan de verschillen, zeg t mor. We gaan de goede kant op.