Taal in Parijs

Het mooiste Parijse  métrostation is Concorde. De muren een spatie- en interpunctieloos scrabblespel: 44.000 beletterde tegels die samen de verklaring van de rechten van de mens vormen. Parijs bezoeken betekent Frans spreken waar mogelijk.

Zo spreek ik een muzelman in een Parijse moskee die zich had verschanst in de koranbieb en, gezien de pics op zijn inderhaast weggelegde foon, niet had gerekend op durfallen die hun hoofd om de deur zouden steken. De moskee heeft muren die met een compulsief-kinderlijke eenvoud zijn ingelegd met blauwwitbruine mozaïekjes. Die geven het gebouw een  welhaast Calvinistisch-zuinige uitstraling, vergeleken met de roomse kerken die overlopen van pompeuze, gelijkvormige, bijna anti-artistieke, goedkope maar tegelijk dure bombast. De woestijngodsdienstvertegenwoordiger praat me aan dat ik open moet staan voor allerlei betekenislagen in de koran.

De hotelbaas van het centraler dan centraal gelegen hotel Flor de Rivoli vindt dat de Fransen niet moeten zeuren als de pensioenleeftijd wordt opgekrikt van 62 (voor machinisten van 52 en voor balletdansers van 42) naar 64 en nog durft de Frans te protesteren als een verwende puber die zijn foon op school bij de conciërge moet inleveren.

Een kunstenaar in het kunstenaarsverzamelgebouw Rue Rivoli 59 legt me uit dat hij geheel zelfstandig op jacht is naar een uitgever voor zijn illustraties bij een boek van Kipling. Een net niet mensenschuwe suppoost in het – gratis toegankelijke – Musée de la vie Romantique deelt mijn verrassing bij het zien van de onbekende Nederlandse meester Henry Scheffer, die ondanks dat hij in Dordrecht werd geboren, hier gewoon een Fransman wordt genoemd. Met gitarist Lucas uit Brazilië heb ik een genoeglijk alle kanten op fladderend gesprek op een bankje in de zon voor de Sacré Coeur. We bespreken elkaars interesses en leefwijzen en spreken af het gesprek nog eens voort te zetten in Parijs, Porto of Groningen.

Frans, met die in het Nederlands al lang verouderde subjonctif, blijft voor de Friese Saks een moeilijke taal. Misschien net zo moeilijk als het Engels voor de Frans. De English Proficiency Index zet Frankrijk  even op zijn plaats: 34e, zelfs na Italië en Hongarije. De adviezen spreken voor zich: niet meer films nasynchroniseren en zo de Franse puber de kans onthoudend al kijkend aan tweedetaalverwerving te doen en Franse docenten Engels opdragen evenveel tijd te besteden aan nascholing als ze nu kapotslaan aan pensioendemonstraties.